Artykuł
Polecamy wybrane metody organizacji spotkań, podczas których uczestnicy wzajemnie się od siebie i ze sobą uczą – są one do wykorzystania zarówno przez nauczycieli, jak i w pracy z uczniami i uczennicami. Prezentujemy kilka narzędzi przydatnych przy organizacji spotkań rady pedagogicznej/zespołów współdziałających.
Spotkania samokształceniowe nauczycieli to okazja do uporządkowania swojej wiedzy, doskonalenia warsztatu pracy, a przy okazji do wymiany doświadczeń z koleżankami i kolegami z pracy.
Ogromną wartością tych spotkań jest możliwość odwołania się do wspólnych doświadczeń, analiza konkretnych problemów, które pojawiają się w szkole oraz możliwość wysłuchania informacji zwrotnych od swoich koleżanek i kolegów.
Nauczyciele, którzy prowadzą spotkania w swoich szkołach, samodzielnie układają scenariusze spotkań, poszukują metod pracy adekwatnych do tematu itp.
Do przeprowadzenia ciekawych i rozwijających samokształceniowych spotkań warto sięgać po różnorodne metody i modele, nie tylko dzielenia się doświadczeniem (wymiana dobrych praktyk, obserwacje koleżeńskie, spacery edukacyjne), wzajemnego wsparcia (np. krytyczni przyjaciele), uczenia się we współpracy i współdziałania (np. jigsaw puzzle czy mikronauczanie, forma do formy), ale także z pogranicza coachingu (np. action learning, grow, Doceniające Dociekanie). Mogą one być narzędziami do planowania i przeprowadzania wybranych formalnych rad pedagogicznych czy spotkań z rodzicami.
- Mikronauczanie - przedmiotem jednej mikrolekcji może być np. metoda ćwiczona/wdrażana przez zespół, technika, którą dana osoba pragnie innym zaprezentować, technika, z którą zespół będzie eksperymentował w kolejnym miesiącu. Warto zadbać o zróżnicowanie tematów i zmienianie składu „uczniów”, by doświadczenie uczące nie było nużące dla uczestników.
- Spotkanie samokształceniowe wg koncepcji Dylana Williama
- DoDo, czyli Doceniające dociekanie - to metoda budowania na sukcesie, która polega na analizie mocnych stron, nawet jeżeli analizowany proces nie był doskonały. Celem DoDo jest skoncentrowanie się na rozwijaniu, tego co działa, a nie naprawianiu tego, co nie działa.
- Forma do formy, czyli planowanie na żywo - to propozycja dla ustrukturyzowanych spotkań rady pedagogicznej (zespołów przedmiotowych). Podstawowym założeniem jest przygotowywanie spotkania na bieżąco razem z grupą. „Planowanie na żywo” wzmacnia sprawczość grupy i jest dobrym ćwiczeniem pokazującym, na co warto zwrócić uwagę, kiedy zbieramy się na spotkania czy rady pedagogiczne.
- GROW czyli rośnij - to popularny model coachingowy, który służy rozwiązywania problemów lub jako technika pracy z celami. Model ten skupia się na ścieżce do osiągnięcia celu i pomaga ruszyć z miejsca. Może być używany bez znajomości coachingu czy psychologii.
- KRYTYCZNY PRZYJACIEL czyli nauczycielski tutoring - to osoba posiadająca wystarczające doświadczenie zawodowe i kompetencje interpersonalne, by wesprzeć swojego szkolnego Partnera w procesie profesjonalnego rozwoju poprzez uważną obserwację określonych wspólnie poczynań zawodowych i udzielanie informacji zwrotnej w tym zakresie.
- Spacer edukacyjny - celem jest obserwacja, jak uczniowie się uczą i jak nauczyciele ich nauczają (z uwzględnieniem różnych aspektów środowiska edukacyjnego, takich jak: organizacja przestrzeni, wystrój pomieszczenia, klimat społeczny - w tym wzajemne relacje uczniów oraz uczniów i nauczyciela). Służy wyłącznie identyfikowaniu efektywnych praktyk i metod, które obserwatorzy bądź inni nauczyciele z danej szkoły mogliby wdrożyć w swoich klasach, upowszechnianiu informacji o nich i dokonywaniu refleksji nad ich miejscem w procesie uczenia/nauczania się.
- Pytania Kiplinga - służy refleksji nad zidentyfikowanym podczas obserwacji lekcji problemem lub omówieniu jakiegoś zjawiska z życia szkoły. Proponowana technika może stanowić wytyczne np. do prowadzenia spotkań nauczycieli np. zespołu edukacji wczesnoszkolnej/zespołu wychowawczego itp
Materiał powstał w ramach programu “Szkoła ucząca się”.
Autorka: Sylwia Żmijewska-Kwiręg