Praktyki nauczycieli

Pracując w grupie łatwiej określa się i osiąga wspólne cele, wykonuje zadania czy rozwiązuje problemy. 

Zachęcamy do wprowadzania w szkole praktyk, które dostarczają nowych informacji o uczeniu się uczniów, poszerzają repertuar metod dydaktycznych, umożliwiają wymianę doświadczeń z innymi nauczycielami, powodują, że proces uczenia się i nauczania staje się wspólną sprawą wszystkich nauczycieli w szkole.

Wybrane praktyki współpracy nauczycieli

Procedura analizy polega na cyklicznym, szczegółowym badaniu efektów pracy uczniów. Realizowana jest ona w grupach nauczycielskich. 

Co to jest analiza prac uczniowskich? 

Służy prześledzeniu toku rozumowania i zaangażowania uczniów w swój proces uczenia się. Zgromadzone wnioski z analiz umożliwiają konstruktywną ewaluację pomocną w ulepszaniu działań nauczycieli i szkoły. 

Korzyści ze stosowania analizy prac uczniowskich:

  • przełamanie obaw przed „otwarciem drzwi” – najmniej „inwazyjna” forma 
  • doskonalenie kultury współpracy 
  • skuteczne motywowanie do pracy nad jakością planowanych lekcji 
  • pogłębione rozumienie toku myślenia uczniów
  • oddzielanie opinii od faktów

Efekty stosowania analizy prac uczniowskich:

  • powstają zadania, które uczą myślenia, cykle takich zadań lub całe scenariusze lekcji
  • nauczyciele cyklicznie rozmawiają ze sobą o uczeniu się ich uczniów
  • uczniowie chętniej i lepiej wykonują zadania.

Nauczyciele wspólnie doskonalą pojedyńczą lekcję (lub ich cykl), aby poprawić efektywność uczenia się uczniów.

Co to jest rozwijanie lekcji?

Nauczyciele w niewielkich zespołach lub parach opracowują scenariusz zajęć i obserwują jego realizację podczas lekcji. Następnie wprowadzają modyfikacje i ponownie obserwują ich wdrożenie. 

Korzyści ze stosowania rozwijania lekcji:

  • ścisła współpraca nauczycieli jednego przedmiotu
  • korzystanie wzajemnie z doświadczeń 
  • wzięcie odpowiedzialności za jakość lekcji przez kilku nauczycieli.

Efekty stosowania praktyki rozwijania lekcji:

  • stała refleksja nauczyciela nad procesem uczenia
  • poprawa efektów uczenia się uczniów i jakości nauczania
  • budowa w szkole społeczności uczącej się i kultury współpracy.

Obserwacja wybranych uczniów (przez nauczycieli uczących w tej samej klasie) pozwala podejmować działania dotyczące tych uczniów, ale ma też wpływ na zmianę w uczeniu całej klasy.

Co to jest obserwacja wybranych uczniów?

Dzięki szczegółowej informacji na temat części klasy poprawiamy nauczanie i uczenie się w całej klasie. Podczas wyboru uczniów do obserwacji należy pamiętać, jaki jest jej cel – chcemy pomóc tym, którzy mogą naszym zdaniem uzyskać lepsze wyniki, ale bez naszego zaangażowania i interwencji nie będzie to możliwe.

Korzyści ze stosowania obserwacji wybranych uczniów:

  • poprawa i wsparcie wybranych uczniów w procesie uczenia się
  • poprawa nauczania i uczenia się całej klasy
  • ścisła współpraca nauczycieli uczących w tej samej klasie.

Efekty stosowania praktyki obserwacja wybranych uczniów:

  • postęp w osiągnięciach uczniów i informacje, z czego konkretnie on wynika
  • konkretne informacje na temat koniecznych zmian w warsztacie pracy
  • efektywny dialog z uczniem, który wpływa na poprawę relacji
  • uczenie się uczniów jest w centrum uwagi nauczycieli
  • współpraca nauczycieli, rozmowy i planowanie koncentruje się wokół efektywnego nauczania. 

Wspólna analiza i obserwacja nagranej na lekcji daje nauczycielom możliwość uzyskania informacji zwrotnej na temat swojego nauczania, a tym samym wzbogacenia własnego warsztatu pracy.

Co to jest doskonaląca analiza nauczania?

Polega na dokonywanej w grupie analizie  nagranych działań nauczyciela i związanych z nimi zachowań uczniów, stwarzającej możliwość głębokiego wglądu w proces nauczania i uczenia się. Odtwarzany fragment lekcji można wielokrotnie zatrzymywać, co umożliwia skoncentrowanie się na zapisywaniu obserwowanych działań nauczyciela oraz towarzyszących mu zachowań i reakcji uczniów. 

Korzyści ze stosowania obserwacji wybranych uczniów:

  • zmienia kulturę pracy szkoły
  • proces uczenia się i nauczania staje się wspólną sprawą wszystkich nauczycieli w szkole
  • uzyskanie wiarygodnej informacji zwrotnej na temat swojego nauczania.

Efekty stosowania obserwacji wybranych uczniów:

  • wzbogacenie i poszerzenie warsztatu pracy nauczyciela
  • poprawa skuteczności uczenia się uczniów w obszarze, w którym nauczyciel zauważa trudności
  • głęboki wgląd w proces nauczania i uczenia się naszych uczniów.

Dzięki spotkaniom zespołu zajmującego się analizą prac uczniowskich  zupełnie inaczej spojrzałam na moje nauczanie. Zaczęłam planować pracę od postawienia sobie pytania: Po co ja to robię?”. Ważne stało się także to, jaki cel stawiam moim uczniom. Podjęłam refleksję na temat wykorzystania materiałów z podręcznika. 

Anita Huzarek-Gwardjak
Szkoła Podstawowa nr 30 w Lublinie

Polecane materiały

artykuł
Artykuł

Analiza prac uczniowskich

Nauczyciele w zespole dokonują pogłębionej analizy i refleksji nad zadaniem oraz wymagań, jakie stawia ono przed uczniami. Ich analiza nie wiąże się z żadną formą oceniania ucznia.

artykuł
Publikacja

Doskonaląca analiza nauczania

Obserwacja i analiza nagrane na video lekcji wraz z nauczycielami tego samego przedmiotu daje nauczycielowi możliwość uzyskania informacji zwrotnej na temat swojego nauczania.