Definicja

Co to jest ocenianie kształtujące?

Ocenianie kształtujące jest związane z podejściem do drugiego człowieka w edukacji, dzięki któremu  każdy nasz uczeń i każda nasza uczennica zostaje dostrzeżony/a i doceniony/a.

Uczniowie otrzymują wsparcie w swoim procesie uczenia się, a nauczyciele wiedzą, jak tego tego wsparcia skutecznie udzielać.

Taka definicja oceniania kształtującego może być zaskakująca. Większość nauczycieli kojarzy bowiem OK z narzędziami takimi jak: metodniki, światła, patyczki, kostki metodyczne, klepsydra, OK zeszyt, niepodnoszenie rąk, cele i nacobezu, pytania kluczowe, informacja zwrotna, samoocena i ocena koleżeńska itp.

Warto jednak pamiętać, że są to jedynie narzędzia. Ich stosowanie przynosi efekt, tylko wtedy, gdy powiążemy je z naszą osobistą postawą i sposobem budowania relacji z drugim człowiekiem.

Myląca nazwa

Ocenianie kształtujące to kłopotliwa nazwa – nacisk jest w niej położony właśnie na ocenianie.

Tymczasem ocenianie kształtujące to wsparcie i towarzyszenie w uczeniu się uczniów. W języku angielskim mówimy o formative assessment, czyli o kształtującym szacowaniu, diagnozowaniu, wartościowaniu. Oznacza to, że to uczeń przy wsparciu nauczyciela zastanawia się nad wykonanym przez siebie zadaniem i ustala, jakie dalsze kroki może podjąć, by je udoskonalić. Nauczyciel dostrzega ucznia oraz to, na jakim etapie rozwoju się znajduje oraz jakimi możliwościami dysponuje.  

Ocenianie kształtujące to wszelkie strategie, które uczniowi pomagają się uczyć, a nauczycielowi pokazują, jak ma wspierać ucznia w jego nauce.

Gdzie są oceny?

Ocenianie kształtujące bywa traktowane jako namowa do rezygnacji z ocen wyrażonych stopniem. Tymczasem w ocenianiu kształtującym chodzi przede wszystkim o wyraźne rozdzielenie ocen kształtujących i sumujących, tak by uczeń mógł się skupić w pełni na informacji zwrotnej przekazywanej przez nauczyciela.

Ocenianie kształtujące to: